Pierwszy rok życia dziecka w rozwoju mowy nazywany jest okresem MELODII
Zaraz po narodzinach maluch komunikuje się z otoczeniem za pomocą płaczu i krzyku. Z czasem dziecko zaczyna łączyć funkcję płaczu i krzyku z pojawieniem się bliskiej osoby - jest to pierwsza forma komunikacji z otoczeniem.
Pierwsze dźwięki przypominają samogłoski A i E
około 2-3 miesiąca życia dziecko zaczyna głużyć.
GŁUŻENIE to wydawanie dźwięków o przypadkowym miejscu artykulacji.głużenie to wydawanie z siebie dźwięków, samogłosek czasem też spółgłosek, pojawiają się elementy wibracyjne. Głużą wszystkie dzieci nawet z wrodzoną wadą słuchu lub głuche - u nich głużenie z czasem powoli zanika.
około 4-5 miesiąca maluch zaczyna wydawać dźwięki wargowe - m, b oraz wargowo zębowe przypominające głoski f, w często też pojawia się przedniojęzykowe s
GAWORZENIE - to celowe, świadome wydawanie dźwięków. Pojawia się około 5-6 miesiąca czasem trochę później. Dziecko powtarza rytmicznie sylaby, włącza się gdy ktoś do niego mówi. Maluch koncentruje się na twarzy bliskiej osoby, naśladuje proste minki - wysuwanie języka, parskanie - można to wykorzystać do pierwszych ćwiczeń buzi i języka. Wtedy jest też idealny moment do wprowadzania wierszyków, pokazywanek i masażyków. Dotykamy dłońmi dziecka swojej twarzy, włosów, pokazujemy jak może odnaleźć swoje części ciała... To doskonały sposób na zabawę - rytmizowany tekst, modulowanie głosu, śpiew to pierwsze "zajęcia logopedyczne" dla szkraba
około 1 roku życia zaczynają pojawiać się pierwsze słowa - około 3, zwykle są proste: baba, tata, mama lub części wyrazów "da" "pum" które oznaczają konkretne rzeczy.
Ważniejsze jednak niż WYPOWIADANIE słów jest rozumienie mowy otoczenia.
Dziecko powinno rozpoznawać najbliższe osoby z otoczenia, zapytane "gdzie jest mama?" powinno szukać jej wzrokiem, może też wskazywać paluszkiem.
Maluch powinien rozumieć proste polecenia: - daj, - weź, włóż itp. w zależności od tego, co wcześniej ćwiczyliśmy.
Rozwój mowy jest ściśle powiązany z rozwojem ruchowym dziecka. Dzieci, które mają problemy motoryczne zwykle zaczynają różne etapy później.
głużenie - podnoszenie głowy
gaworzenie - siadanie
wyrazy - pierwsze kroki
Podsumowując, roczne dziecko powinno wypowiadać:
samogłoski: a, o, u, e, y, i
spółgłoski: m., p, b, t, d.
Kiedy rozwój dziecka przebiega bez zakłóceń rodzice nawet nie zdają sobie sprawy kiedy ich pociecha nauczyła się mówić. Ten proces zachodzi naturalnie.
A kiedy coś idzie nie tak...
dlatego dość już o tym, jak powinno być, bo to można znaleźć wszędzie. Martwi mnie podejście lekarzy - to sławne "proszę dać mu czas...." "może jest leniwy..."" jak będzie miał 3 lata to pomyślimy". I tak dalej...
Na początek - pamiętajcie, że to , co piszę wynika z naszych Juliankowych przejść. To nie jest tak, że każdy bezwzględnie musi wykonywać wszystkie ćwiczenia. Kiedy jednak rozwój psychoruchowy dziecka jest zaburzony bezwzględnie należy mu pomóc. Dziecko, które nie eksploruje świata jest uboższe w wiele doświadczeń, które należy mu przybliżać i pomagać poznać.
Stymulowanie wzroku:
Mobile nad łóżeczko w kontrastujących kolorach - czerń, biel, czerwień - mogą być wykonane własnoręcznie - wystarczy marker i karton, styropianowe kule pomalowane lub obklejone materiałem.
Książeczki - bez udziwnień - te najprostsze, by maluszek mógł się na nich skupić. Zbyt wiele szczegółów rozprasza.
nam udało się kupić wąż świetlny, z różnymi efektami, którego Julek mógł również dotykać.
O stoliku świetlnym więcej TUTAJ
Stymulowanie słuchu
dla mnie najważniejsze było mówienie do synka zanim cokolwiek przy nim wykonałam. Nawet moje podejście do łóżeczka było zapowiedziane. Opisywałam, co teraz robię, co za chwilę się stanie - dużo mówienia głosem o różnym natężeniu dla wzbudzenia zainteresowania.
Można też zaopatrzyć się w muzykę klasyczną, zwłaszcza tą dla maluszków np.Nie oczekujmy "magicznych" efektów muzyki klasycznej - ma ona działanie rozluźniające lub pobudzające, jest wspaniałym tłem dla różnych aktywności - dla nas masaży i gimnastyki
więcej o wyrazach dźwiękonaśladowczych: TUTAJ
do różnych zabawek można dołączyć proste instrumenty: grzechotkę, dzwonki, bębenek.
świetne są również puszki szmerowe, które można zrobić samodzielnie w domu - wystarczy małe buteleczki wypełnić różnymi materiałami.
O materiałach jeszcze będę pisać więcej - co najważniejsze - dajemy maluszkowi różne materiały, faktury i przedmioty o zróżnicowanej temperaturze. Opisujemy doznania: "kocyk jest mięciutki a szczotka jest szorstka" "ta woda jest zimna a ta jest cieplutka" "woda jest mokra a ręczniczek suchy"
Więcej o piaskownicy do zabaw dotykowych TUTAJ
Stymulowanie smaku
Ten zmysł ma wielkie znaczenie dla rozwoju mowy - różne faktury jedzenia, różne smaki uwrażliwiają aparat artykulacyjny. Mlaskanie, oblizywanie, żucie, gryzienie rozwijają struktury, które są niezbędne do późniejszego mówienia - wzmacniają mięśnie warg, języka, wprawiają w ruch podniebienie.
Podawanie maluszkowi stałych pokarmów powinno więc nastąpić nawet jeśli karmisz piersią, bo jest niezwykle pomocne w usprawnianiu artykulatorów. Uczestniczyłam ostatnio w dyskusji obruszonych mam, że 11 miesięcznemu dziecku ktoś chciał dać ugotowanego ziemniaczka - wiem, że są różne szkoły ale drażni mnie przeginanie w jedną lub drugą stronę.
I tylko pół zdania o butelkach i czasoumilaczach smoczkach. Nie chcąc wywoływać wielkiej burzy powiem tylko, że bardzo przeszkadzają i wiele osób ich nadużywa. Roczne dziecko należy już nauczyć pić z kubeczka - dla nas idealny okazał się kubeczek LOVI 360' pije się z niego jak z normalnego kubka a nic się nie wylewa - nie jest to kubek z dziubkiem, których też nie znoszę.
Teraz troszkę masażyków:
Kiedy jeszcze nie byłam świadoma tego, co nas czeka zaczęłam masaż dziąsełek. Kupiliśmy silikonową szczoteczkę na palec. Jak widać na załączonym zdjęciu Julek bardzo to polubił. Dzięki temu łatwiej było mi potem uwrażliwiać jego buźkę. Masujemy delikatnie dziąsła, język, wewnętrzną stronę policzków, wargi.Uwaga! Masaż nie może być wykonywany na siłę!
Jedno w masażu dr Stecko pominęłam i nigdy bym nie zastosowała - masowanie języka aż do pojawienia się odruchu wymiotnego - wiem, że są może pewne wskazania u niektórych dzieci, ja jednak ten element stanowczo wykluczyłam :D
Jeśli będziecie zainteresowani dodam opis masażu :) Pozdrawiamy i informujemy, że niespodziewanie stuknęło nam 30.000 odwiedzin - szoooook :D to wszystko dzięki Wam! Buźka!
Inne problemy dotyczące omawianego okresu:
ostre zapalenie ucha środkowego
Zapalenie ucha
Dbanie o dziąsła dziecka